نماز تحیت چیست و چگونه خوانده می‌شود؟

نماز تحیت

نماز تَحِیَّت یا نماز تحیت مسجد، نمازی مستحب است که برای احترام به مسجد خوانده می‌شود. مستحب است هنگام ورود به هر مسجد، قبل از نشستن، دو رکعت نماز تحیت مسجد خوانده شود.

نماز تحیت، کیفیت خاصی ندارد و نمازگزار می‌تواند بعد از سوره حمد، هر سوره‌ای بخواند؛ حتی می‌توان به خواندن سوره حمد اکتفا کرد.

همچنین با خواندن سایر نمازهای مستحب یا واجب در مسجد، دیگر نیازی به خواندن نماز تحیت نیست. مثلا اگر یک نماز دورکعتی واجب (مثلاً نماز صبح) را هم بخواند کافی است، یعنی در این صورت این نماز هم نماز صبح و هم نماز تحیت مسجد محسوب می‌شود.

درباره حق مسجد، در کتاب‌های حدیثی روایاتی آمده است؛ که از آن جمله روایاتی است که در آن به خواندن دو رکعت نماز تحیت مسجد سفارش شده است:

پیامبر اکرم(ص):

«هر گاه یکى از شما وارد مسجد می‌شود، ننشیند تا آن‌که دو رکعت نماز بگزارد».

امام علی(ع):

«از جمله حقوق مسجد، این است که هرگاه بدان پا نهادى، دو رکعت نماز بگزارى، و از جمله حقوق آن دو رکعت، این است که در آنها “اُمّ القرآن (سوره حمد )” را بخوانى».

از این‌رو؛ در احکام شرعی مسجد آمده است: وقتى انسان وارد مسجد می‌شود، مستحب است دو رکعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند و اگر نماز واجب یا مستحب دیگرى هم بخواند کافى است. و مقصود از نماز تحیّت آن است که حرمت مسجد به واسطه نشستن بدون نماز هتک نشود.

بنابراین کسی که به قصد بجا آوردن نماز واجب یا نماز مستحب در مسجد حاضر می‌شود، همین قدر که بعد از ورود به مسجد و قبل از آن‌که بر زمین بنشیند، نمازی را شروع کند، در واقع نماز تحیت مسجد را نیز بجای آورده است، اگر چه قرار دادن نماز مستقلی به عنوان نماز تحیّت مسجد، افضل است.

مکروه است مسجد را محل عبور قرار داد؛ این کراهت با خواندن نماز تحیت در مسجد، رفع می‌شود. (نجفی، مجمع الرسائل، ۱۳۷۳ش، ص۴۲۰؛ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۴۳۱)

خواندن نماز تحیت در مسجد الحرام

به فتوای اکثر مراجع، مسجد الحرام نماز تحیت ندارد؛ بلکه تحیت آن، طواف است. به گفته شهید ثانی در کتاب الروضة البهیة، همان طور که تحیت و احترام مساجد با نماز است، تحیت مسجد الحرام طواف است.

نماز تحیت مسجد جمکران 

مسجد جمکران در نزدیکى شهر مقدّس قم واقع شده است که به امر امام زمان(علیه السلام) بنا گردید و داراى آثار و برکات فراوانى است. میرزا حسین نوری از محدثان شیعه در کتاب نجم الثاقب، برای مسجد جمکران نماز تحیت مخصوص نقل کرده است.

این نماز دارای دو رکعت است که در هر رکعت، یک مرتبه سوره حمد، هفت مرتبه سوره توحید، هفت بار ذکر رکوع و در هر سجده هفت بار ذکر سجده خوانده می‌شود (در رکوع هفت بار بگوید سبحان ربّى الْعظیم و بحمده و در سجده هفت بار بگوید سبحان ربّى الأعلى و بحمده).